Anadolu’nun otokton (kendiliğinden oluşan) bir ırkıdır. Rengi siyah ve beden yapısı ufaktır. Türkiye sığır ırklarının en ufak yapılısı ve yüksekliği en az olanıdır. Cidago (omuzbaşı) yüksekliği 110 cm. kadardır.
Doğu ve Kuzey-Doğu Anadolu’nun bir ırkıdır. Rengi açık kırmızıdan koyu kestane rengine kadar değişir. Bazı hayvanlarda arka bacağın iç taraflarında beyaza kadar değişen açık renkler görülebilir. DAK Türkiye’nin en önemli sığır eti kaynağıdır.
Anadolu ve Trakya’nın yerli ırkıdır. Köken itibariyle Anadolu yerli ırkları arasında Bos taurus prigeminus grubuna (kemik ve kafatası yapısı ile belirgin, iri yapılı grup) giren tek ırktır. Rengi açık gümüşten koyu kül rengine kadar değişir. Boğalarda göz etrafında siyah bir halka vardır.
Torosların güneyinde kalan Akdeniz Bölgesi ile Güney-Doğu Anadolu Bölgesi bu ırkın yayılma alanıdır. Açık sarıdan koyu kırmızıya kadar değişen renk varyasyonları gösterir. En çok görülen tarçın rengidir. Sağrı (memeli hayvanlarda bel ile kuyruk arasındaki dolgun ve yuvarlakça bölüm), cidagodan 5 cm. kadar daha yüksek ve kuyruk bağlantısı yukarıdandır. Diğer yerli ırklara göre süt verimi ve et verimi bakımından en verimli olanıdır. Diğer ırklara göre gelişmesi daha erkendir. İlk yavrularını üç yaştan itibaren verirler. Sağımının yapılabilmesi için buzağının emmesi veya buzağının ineğin yanında olması gerekir. Bu nedenle makineli sağıma uygun değildir.
Türkiye’ye Özgü Lokal Irklar:
Zavot
Kars ilinin aynı isimle anılan bölgesinde yetiştirilen, yerli sığırlarla Kafkasya’dan getirilen Simental ve İsviçre Esmeri birleştirilmesiyle elde edilmiştir. Peynir yapımı ile uğraşan mandıra ve civarında yetiştirilir.
Kırım
Osmanlı Devleti zamanında Kırım’dan getirilen ırklarla yerli ırkların birleştirilmesinden elde edilmiştir.
Bonihad
Cumhuriyetin ilanından sonra Macaristan’dan Karacabey Harası’na getirilmiştir. Yetiştirmeden vazgeçilmesiyle Batı Anadolu halkının eline geçen hayvanlarla yerli ırkların birleştirilmesiyle oluşmuştur.
Seferihisar
Seferihisar bölgesinde, Ege Denizi’nde batan bir gemiden kurtarılan sığırlarla yerli sığırların birleştirilmesiyle elde edilmiştir. Diğer ırklarla yapılan melezlemeler (farklı ırklar arasında çiftleştirme) sonucunda kaybolmuştur.
Maraş
Maraş bölgesinde yetiştirilir. GAK, DAK ve yerli kara karışımından ibarettir.
Yerli sığır ırklarının ortak özellikleri: Beden yapıları ufaktır. Verimlilikleri düşüktür. Olgunluğa erişme yaşları yüksektir. Doğaya uyumlulukları yüksektir.